Beleg eens in een neushoorn
Auteur: Bruno Iserbyt
Duurzaam beleggen is een vlag die vele ladingen kan dekken. Voor de ene belegger gaat het vooral over het verminderen van CO2-uitstoot. Voor een andere zijn het arbeidsomstandigheden die primeren – iets wat trouwens het geval was voor de eerste generatie van duurzame fondsen, maar dat is voer voor een andere blogpost. Nog een andere investeerder hecht belang aan hoe bedrijven worden geleid.
De drie hierboven genoemde aspecten komen aan bod in zogenaamde ESG (Ecological, Social, Governance)-scores. Iets wat minder evident gelinkt wordt aan duurzaam beleggen, is de impact van beleggingen op biodiversiteit. Toch komt ook dat meer en meer op de beleggersagenda.
Biodiversiteit komt meer en meer op de beleggersagenda
Biodiversiteit
Op het gebied van klimaatverandering hebben vermogensbeheerders zich verenigd in verschillende aandeelhoudersinitiatieven zoals Climate Action 100+. Het initiatief verzamelt ruim 700 investeerders, verantwoordelijk voor 68.000 miljard dollar aan beheerd vermogen. Ze betrekken bedrijven bij het verbeteren van de klimaatverandering, het terugdringen van de uitstoot en het versterken van klimaatgerelateerde rapportering, om zo aandeelhouderswaarde op de lange termijn te creëren.
Voor biodiversiteit kunnen vergelijkbare acties worden ondernomen. Deze initiatieven bundelen aandeelhoudersrechten om bedrijven aan te moedigen een transitie te maken. Dit betekent niet noodzakelijk een bestraffende aanpak (bijvoorbeeld dreigen met desinvestering als er geen actie wordt ondernomen), aangezien bedrijven ook kunnen worden aangemoedigd en beloond als ze de impact van hun activiteiten bekendmaken of risicobeheerprocedures ontwikkelen.
Een voorbeeld van zo’n samenwerking is een Nederlands initiatief van 20 verzekeringsmaatschappijen en 5 pensioenfondsen die een samenwerking zijn aangegaan met drie Europese voeding- en zuivelbedrijven. Bedoeling was duurzame sojaproductie te stimuleren en tegelijkertijd de verschuiving van vlees naar alternatieve eiwitbronnen te bevorderen. Je kunt meer over het initiatief lezen in de ‘Finance for Biodiversity Guide on engagement with companies’.
Ecosysteemdiensten
Een verlies aan biodiversiteit heeft uiteraard een grote impact op ons dagelijks leven. Als we het in puur economische termen bekijken, is meer dan de helft van de wereldeconomie afhankelijk van ecosysteemdiensten (ESD’s) die door de natuur worden geleverd.
ESD’s staan in voor en reguleren de stabiliteit en veerkracht van het wereldwijde systeem: voedselproductie, koolstofopslag, zuurstofproductie en het filteren van lucht en water. Verstoring van deze ESD’s kan volatiliteit in de grondstofprijzen veroorzaken. Bovendien kan dit proces waardeketens verstoren, wat aanleiding geeft tot marktrisico’s, kredietrisico’s, liquiditeitsrisico’s en operationele risico’s, leert dit rapport.
Volgens de stresstestanalyse van het Swiss Re Institute in 2021 kan 18% van het bbp van de wereldeconomie worden getroffen in 2050 als er geen mitigatiemaatregelen worden genomen. Om projecten te financieren die de het verlies aan biodiversiteit kunnen beperken, is er dringend behoefte aan extra financiële middelen voor bedrijven en instellingen die werken aan het beperken van klimaat- en biodiversiteitsrisico’s.
Als we geen maatregelen nemen, treft het verlies aan biodiversiteit in 2050 al 18% van de wereldeconomie.
Beleggen in biodiversiteit
Volgens het World Economic Forum zou beleggen in biodiversiteit niet alleen een positieve impact hebben op het milieu, maar ook een positief financieel rendement opleveren. Zowel de publieke als de private sector moeten hun acties op elkaar afstemmen om positieve financiële stromen tot stand te brengen.
Om bedrijven te helpen de nodige stappen te zetten om het verlies aan biodiversiteit een halt toe te roepen en de weg in te slaan naar natuurpositieve activiteiten, werden in mei 2023 wetenschappelijk onderbouwde doelen (SBT’s – Science Based Targets) voor de natuur gepubliceerd. Dit initiatief is vergelijkbaar met de SBT’s voor klimaatverandering.
Vermogensbeheerders gebruiken deze laatste al om te zien welke bedrijven zich op een goed transitietraject bevinden. Bedrijven die zich inschrijven, krijgen technische begeleiding en hulpmiddelen aangeboden, zoals een materiaalscreening en lijsten met grondstoffen met een grote impact. Deze zijn ontwikkeld door het SBT Initiative (SBTi). In de tweede helft van 2023 wil het SBTi een bedrijfshandboek uitbrengen om bedrijven te helpen bij het implementeren van deze technische methoden.
Neushoornobligatie
In de afgelopen jaren is het aantal groene leningen en obligaties aanzienlijk toegenomen. Hierbij worden kortingspercentages toegepast op bedrijven of overheden die hun inspanningen opvoeren om hun activiteiten groener te maken of groene projecten te ontwikkelen. Deze overeenkomsten worden opgezet door duurzaamheidskaders zoals de Green Bond Principles (GBP), waarbij ontleners moeten rapporteren over hun bereikte impact en duurzaamheidsrisico’s moeten beheren.
Een opmerkelijk voorbeeld is de ‘Wildlife Conservation Bond’, ook bekend als de ‘neushoornobligatie’, gelanceerd door de Wereldbank. De WCB is een duurzame ontwikkelingsobligatie van de Wereldbank uitgegeven in dollars met een looptijd van vijf jaar.
Opmerkelijk: beleggers in de WCB ontvangen geen couponbetalingen. In plaats daarvan zal de Wereldbank investeringen in natuurbehoud doen aan twee Zuid-Afrikaanse beschermde natuurgebieden – Addo Elephant National Park en Great Fish River Nature Reserve, om activiteiten voor het behoud van neushoorns te financieren. Beleggers kunnen op de vervaldag een succesbetaling ontvangen, gekoppeld aan de groeisnelheid van de zwarte neushoornpopulatie in de twee parken.
De groeisnelheid van de neushoorn zal worden berekend en geverifieerd door onafhankelijke partijen, waaronder de Zoological Society of London. De financiële structuur is ontwikkeld in samenwerking met Credit Suisse. Het gaat om een investering met een AAA-rating (de hoogst mogelijke rating) met de potentieel voor een extra rendement als de instandhoudingsresultaten resulteren worden bereikt.
